Trong tháng 5 này, có một ngày quan trọng với Gia tộc TPC và TPC Holding, đó là ngày 18/5, ngày sinh của Bác Vũ thị Lan, người sáng lập nhóm công ty TPC và cũng là ngày được HĐQT chọn làm ngày truyền thống cho TPC Holding.
Nhân dịp này, bên cạnh việc gởi một lới chúc an lành đến Bác, tôi xin được kể lại một vài câu chuyện về Bác Lan, có liên quan đến các giá trị cốt lõi mà TPC Holding xây dựng từ khi mới thành lập. Sự liên quan giữa các câu chuyện về Bác và các giá trị cốt lõi không hề là một sự tình cờ, mà nó đã có sẵn mối dây liên kết chặt chẽ giữa phong cách của người sáng lập và các doanh nghiệp do Bà lập nên. Nó cũng thấm đượm vào cách nghĩ của từng cổ đông và chính cổ đông TPC đã đồng lòng chọn ra các giá trị cốt lõi này một cách có ý thức, như đó là các giá trị của chính mình.
Cam kết: khi còn điều hành công ty, Bác không dùng chữ cam kết, nhưng Bác thường nói lên điều mà TPC Holding đã định nghĩa về giá trị cam kết, đó là “luôn hứa những điều có thể làm và tìm mọi cách để thực hiện lời hứa với sự nhất quán, quyết tâm cao”. Có dịp làm việc với Bác trước đó, tôi luôn thấy rằng, sau khi hứa xong với khách hàng hoặc với ai đó, Bác đều ghi chép lại và nhắc nhở các cấp, trong đó có các người con, rằng “điều này mẹ đã hứa với khách, các con phải thực hiện cho bằng được” và Bác thường xuyên kiểm tra việc thực hiện các lời hứa này. Trong quyển tự truyện của mình, Bác cũng gọi điều này là chữ Tín và khẳng định đây là yếu tố thành công hàng đầu của một doanh nhân.
Trách nhiệm: có lẽ không cần phải bàn thêm về giá trị này, Bác Lan không những thể hiện trách nhiệm của một người mẹ đối với 10 người con của mình, bác còn thể hiện mình là người kinh doanh có trách nhiệm với cộng đồng dân cư và với cả đất nước. Bác thường tự trách mình đã để anh Bình nghỉ học sớm, và tự trách rằng do cuộc sống quá cơ cực mà anh Sinh, anh Trung và cả anh Thủy không được đi học đến nơi đến chốn, vì thế Bác đã đầu tư khá nhiều vào việc học cho những người cháu như là một cách bù đắp cho sự chưa tròn trách nhiệm này. Trong sinh hoạt với Hội Dệt May TP HCM, tôi đã chứng kiến nhiều lần Bác đưa ra những ý kiến hết sức có trách nhiệm để góp ý cho chính quyền, cho Hội, cho doanh nghiệp về cách thức phát triển ngành nghề, xây dựng đất nước.
Sáng tạo: có dịp nghe Bác kể lại công cuộc kinh doanh trong những ngày đất nước còn bị cấm vận và đóng cửa, mới thấy được sức sáng tạo của con người này. Bác luôn tìm cách chế ra màu sắc từ những nguồn thuốc nhuộm hiếm hoi, được sản xuất từ nhiều nước, thậm chí có loại không biết rõ nguồn gốc…rồi phối hợp chúng với nhau để tạo ra màu thuốc nhuộm đúng yêu cầu của khách hàng. Cũng cần nói thêm rằng cách phối hợp này mỗi lần mỗi khác, không lần nào giống lần nào, nhưng với khách hàng của TPC thì sản phẩm của Bác luôn đồng nhất và ra kết quả màu giống nhau. Không chỉ là sản phẩm, chính Bác đã người luôn tìm cách đổi mới công việc của mình, ngay cả việc tìm một người cố vấn riêng cho mình ngay từ những năm đầu thập niên 90 cũng là một điều rất mới của các ông, bà chủ doanh nghiệp lúc bấy giờ.
Năng động: giá trị này đã toát lên từ Bác như một điều gì đó rất tự nhiên và sẵn có, phù hợp với giải thích của TPC, đó là “sự chủ động, tích cực trong tư duy và hành động, nhanh chóng thích ứng với các thay đổi để đạt mục tiêu của tổ chức và thỏa mãn khách hàng”. Hãy quan sát những cột mốc chuyển biến lớn của TPC Group, chúng ta đều thấy các dấu ấn của sự năng động này. Đầu tiên là việc mở lò nhuộm tại nhà để đáp ứng nhu cầu nhuộm quần áo khi người dân có nhu cầu lớn về lao động tại các nhà máy công trường, rồi sự thích ứng nhanh chóng khi đất nước đổi mới với việc lập công ty kinh doanh hóa chất, mở nhà máy nhuộm có quy mô lớn phục vụ cho ngành sản xuất vải, đến việc mở ngành may mặc xuất khẩu đúng lúc cũng như đóng lại ngành này một cách kịp thời để chuyển sang tích lũy đất cho một ngành mới là bất động sản…còn rất nhiều thí dụ về tính năng động này.
Tôn trọng: Bác là một người rất quyết đoán và khi đã quyết định rồi thì theo đuổi quyết định đó đến cùng. Nhưng cũng rất lạ là Bác lại rất “sẵn lòng lắng nghe và ghi nhận các quan điểm, ý kiến, hành động khác biệt” - đúng như các giải thích của TPC về giá trị tôn trọng. Có một lần rất lâu trước đây, sau khi tham dự cuộc họp Hội đồng hương, nghe những người cùng quê chia sẻ về cách phân chia tài sản, Bác đem ý định chia gia tài ra trao đổi với tôi và dự định sẽ thuê luật sư để hợp pháp hóa việc phân chia này, nói một cách nào đó, đây là điều mà Bác đã quyết định. Tuy nhiên, khi tôi có ý kiến là “Bác nên suy nghĩ lại quyết định này, đây không phải là một quyết định đúng về lâu dài cho sự nghiệp của gia đình”. Vậy mà sau một vài lần trao đổi, Bác đã thay đổi, nhờ vậy, chúng ta mới có cơ hội làm việc cùng nhau tại TPC Holding và TPC Group. Tôi không nói đến kết quả, tôi chỉ muốn nhấn mạnh rằng kết quả đó đến từ một sự lắng nghe thật lòng, biết tôn trọng, dù đó là ý kiến trái ngược.
Sẽ còn nhiều dịp để chúng ta trở lại với chủ đề về Bác Lan, dù hiện nay Bác không còn tham gia vào bất kỳ hoạt động nào của công ty, nhưng tôi luôn tin rằng Bác vẫn mãi là một tấm gương cho cả Gia tộc, đặc biệt là cho những người trẻ trong Gia tộc và TPC Group. Chúng ta cùng học và cùng hiểu rằng sự thành công của Bác là đến từ chính những giá trị cá nhân, điều đó, không tự nhiên sinh ra mà nó được trui rèn từ những trăn trở, những cú vấp ngã, những nổi đau của một con người luôn sống có trách nhiệm với chính mình và những người chung quanh.
Mong rằng Bác luôn khỏe mạnh và sống thọ.
Một ngày tháng 5/2023